Konzervatorski projekat obnove i sanacije palate Dabinović – Kokotova kula, Dobrota

Tema projekta je istorijska stambena cjelina sa palatom Dabinović – Kokotova kula, koja se nalazi na lokalitetu Tomići, u Dobroti na katastarskim parcelama br. 806, 807 i 808 (Opština Kotor). Sama palata, od 1949. godine predstavlja zakonom zaštićeni spomenik kulture i arhitektonsko djelo najvišeg ranga.  

Nekadašnje raskošno imanje sa baroknom palatom i velikim brojem pripadajućih objekata samo je dio bogate zaostavštine čuvenih pomoraca i trgovaca dobrotske porodice Dabinović. Predmetni kompleks nastao je i razvijao se kroz više od 3 vijeka, a smatra se da je baroknu palatu kao izraz vrhunca moći porodice krajem 17. vijeka podigao Đuro Dabinović zvani Kokot. Pored baroknog sklopa i složene hronologije, naročito je značajna zapadna fasada palate, prema moru, koja je izrađena od najfinijeg korčulanskog kamena, sa raskošnim baroknim dekoracijama, otvora prozora i vrata, vijenaca, ograde i konzola balkona.

Kompleks danas predstavlja napuštenu ruševinu išaranu grafitima, utopljenu u more okolnih savremenih objekata podignutih na nekadašnjem vlastelinskom imanju, znatno većem od onog koje danas zatičemo. Ipak, njena raskošna ljepota i arhitektonski sklad su neupitni, pa iako je u zapuštenom stanju, predstavlja biser arhitekture Dobrote i Kotora. Iz toga je potekla potreba da se ne samo palata, već i njen širi urbani kontekst sagledaju i kao cjelina istraže i analiziraju.

Interesovanje struke za ovu palatu započelo je nakon zemljotresa 1979. godine kada su ekipe poljskih konzervatora izvršile fotografsko i arhitektonsko snimanje i izradile projekat statičke sanacije.  

U periodu od zemljotresa do danas došlo je do značajne promjene stanja palate – krov i međuspratne tavanice u potpunosti su srušeni, a nedostaje i značajan broj dekorativnih kamenih elemenata u enterijeru i na fasadama palate.

Prilikom istraživanja izvršeno je detaljno arhitektonsko i fotografsko snimanje zatečenog stanja svih građevina i djelova kompleksa, kao i analiza urbanističke i arhitektonske kompozicije cjeline, hronološka analiza, analiza tehnika građenja i materijala, i dr.

Ova obimna istraživanja rezultirala su novim podacima o izvornom izgledu stambenog kompleksa, hronologiji građenja, bogato ukrašenom enterijeru, kao i uspostavljanjem izvorne funkcije, uloge i arhitektonskih karakteristika starijih građevina, koje su zatečene u ruševnom, skoro neprepoznatljivom stanju.

Na osnovu rezultata istraživanja, izrađen je Konzervatorski projekat tj. Glavni projekat sanacije i obnove čitavog kompleksa, a realizacija projekta očekuje se u narednom periodu.

Primarni cilj ovog projekata bio je uspostavljanje izvornog arhitektonskog izraza, kao i očuvanje integriteta i autentičnosti stambenog kompleksa kao cjeline i svih njegovih djelova. Uprkos degradaciji nastaloj u posljednjih pola vijeka koja je rezultirala značajnim gubitkom integriteta, odabrana projektantska rješenja u potpunosti se zasnivaju na rezultatima minucioznih teorijskih, terenskih, arhivskih i drugih istraživanja. Predložene intervencije odnose se na upotrebu savremenih materijala i konstrukcija (puno i lamelirano drvo, čelični nosači i zatege, i sl), bez upotrebe cementa i armiranog betona za koje je dokazano da imaju štetne posledice na kamene i drvene konstrukcije. Kada se za cilj ima revitalizacija istorijske arhitekture uz najviši stepen očuvanje svih njenih vrijednosti, prikazani multidisciplinarni pristup za sada predstavlja najbolji mogući model.

PDF: PROJEKAT